🔍 تحلیل فاندامنتال و تاثیر شاخص های اقتصادی بازار فارکس 📖
در علم اقتصاد سه فاکتور اصلی برای سنجش تغییر در یک گروه از دادهای اقتصادی وجود دارد.این فارکتور ها عبارتند از اقتصاد (Economics) ، آمار (Statistics) ، شاخص (Index) این فاکتورهای آماری میتواند بیانگر یک فعالیت اقتصادی باشد.
به مجموع این فاکتور ها شاخص های اقتصادی گفته می شود با تجزیه و تحلیل شاخص های اقتصادی این امکان در اختیار اقتصاد دانان ، معامله گران و تجار قرار میدهد تا بتوانند به پشبینی مناسبی جهت عملکرد اقتصادی و بازار در آینده بپردازند.
همچنین شاخص های اقتصادی نمایانگر میزان سلامت اقتصاد یک کشور است بررسی شاخص های اقتصادی میتواند اطلاعات بسیار ارزشمندی را در مورد اقتصاد کلی یک کشور در اختیار گروه های مختلف قرار میدهد.
گروه هایی که این اطلاعات را نیاز دارند عبارتند از پژوهشگران ، اقتصاد دانان ، سیاست گذارن ، معامله گران ، بانک ها ، تجار و بسیاری دیگر.
در جدول زیر میتوانید تعدادی از بروکر ها که برترین شاخص ها را ارائه مینمایند مشاهده نمایید و با کلیک بر روی نام آنها میتوانید اقدام به ثبت نام در آنها نمایید.
حال که به طور مختصر متوجه شدید که چه گروه هایی به این آمار های اقتصادی نیاز دارند بهتر است بدانید که چگونه به این آمار ها دسترسی پیدا میکنند.
📜 راه های دسترسی برای بررسی شاخص های اقتصادی
برای دسترسی به آمارهای اقتصادی و شاخص های اقتصادی راه های گوناگونی وجود دارد که کاربران براساس سطح دسترسی میتوانند به دسترسیی پیدا کنند.
برخی از آنها اختصاص به بانک ها و سیاست گذاران دارد که امکان دسترسی به انها در سطوح بالا امکان پذیر است . اما راه های دیگری نیز وجود دارد که تمام افراد میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند و با تحلیل آنها میتوانند به بررسی هرکدام از گروه های اقتصادی بپردازند.
این راه ها را میتوان در دسته های زیر معرفی نمود.
- تقویم اقتصادی فارکس
- چارت های اقتصادی فارکس
- بروکر های فارکس
در اینجا به نام فارکس برخورد کردیم برای اطلاع از این که فارکس چیست و میتوانید به صفحه بروکر های فارکس مراجعه نمایید.کابران برای ارزیابی شاخص ها باید بدانند کدام شاخص ها بیشترین تاثیر را در بازار فارکس دارند و همچنین باید با نحوه تحلیل چارت های فارکس آشنا شوند.
در زیر نام تعدادی از بروکر ها که هم تقویم اقتصادی و هم شاخص های مختلف بازار فارکس را برای معاملات ارائه مینمایند نمایش داده شده است.
نام و لوگوی بروکر | جزئیات |
آلپاری |
بررسی بروکر آلپاری |
لایت فارکس |
بررسی بروکر لایت فارکس |
آمارکتس |
بررسی بروکر آمارکتس |
ای سی ام بروکرز |
بررسی بروکر ای سی ام بروکرز |
شاخص های اقتصادی فارکس انواع مختلف دارند که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
📉 شاخص اقتصادی فارکس چیست و انواع آن
شاخص های اقتصادی فارکس را میتوان بخشی از آمارها و داده های اقتصادی دانست که معمولا در مقیاس اقتصاد های کلان برای تحلیل گران و اقتصاد دانان و تاجران منتشر میشود .
اما داده های اقتصادی فارکس برای چه استفاده میشود ؟
در بالا ذکر شد این داده ها برای تحلیل بازار ها بسیار حیاتی میباشد و در صورت تحلیل درست آنها میتوان به سلامت اقتصاد یک کشور پی ببرند و برای سرمایه گذاری در آن اقتصاد بدرستی تصمیم بگیرند.
با بررسی شاخص های اقتصادی فارکس میتوانند به درک بهتر نوسانات بازار و عواملی که بر روی آنها تاثیرگذار است برسیم . این درک در تصمیم گیری بهتر درباره سرمایه گذاری و یا عدم سرمایه گذاری در بازارهای گوناگون بسیار یاری میرساند.
حال بهتر است ببینیم انواع شاخص های اقتصادی در بازار فارکس چیست ؟
شاخص های اقتصادی در بازار های مالی بسیار گسترده هستند و با اهداف خاصی در دسته های متفاوت قرار میگیرند .برای پیگیری دقیق این شاخص ها اخبار آنها با برنامه ریزی مشخص به صورت دائم منتشر میشود که کاربران برای آشنایی بیشتر با آنها میتوانید به صفحه تقویم اقتصادی فارکس مراجعه نمایید.
انواع شاخص های اقتصادی به شرح زیر میباشند:
- شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP)
- شاخص رشد اقتصادی
- شاخص توسعه اقتصادی
- شاخص پیچیدگی اقتصادی
- شاخص رفاه اقتصادی
- شاخص قسمت مصرف کننده (معیار تورم)
- شاخص فلاکت اقتصادی
در ادامه مطلب به بررسی تمام این شاخص های اقتصادی میپردازیم تا با آنها بهتر و بیشتر آشنا شوید.
📲 بررسی و آشنایی شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP)
شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) این شاخص بیانگر ارزش پولی و یا بازاری و خدماتی نهایی تولید در داخل کشور ها را نمایش میدهد این شاخص در یک دوره زمانی مشخص میباشد و بیانگر عملکرد اقتصاد کلان آن کشور است.
شاخص اقتصادی تولید ناخالص ملی تاثیرات گسترده ای بر تمام متغیر های کلان اقتصادی دیگر دارد .
البته باید خاطر نشان نمایم شاخص ناخالص تولید ملی GDP فقط شامل کالاها و خدمات نهایی میباشد این یه این معنا است که این شاخص نشان دهنده هرچیزی میباشد که مستقیما به مصرف کنند گان ارائه میگردد.
به طور مثال برق مصرفی که به صنایع فولاد کشور فروخته میشود در این شاخص درج نمیشود اما برقی که به مصرف کننده فروخته میشود یکی از مهم ترین آمارهای این شاخص است.
اما چرا این موارد در شاخص ناخالص تولید ملی درج نمیشود ؟
بگذارید با ذکر یک مثال توضیح دهیم در یک کارخانه تولید لولزم خانگی به طور مثال یک ماشین لباسشویی تولید میگردد ؛ این ماشین لباسشویی نیاز به تعدادی قطعات دارد که از بنگاه های تولیدی دیگر تهیه میگردد مانند موتور الکتریکی ماشین لباسشویی که کارخانه دیگری تولید میشود.
این موتور الکتریکی پس از تولید به کارخانه تولید لوازم خانگی فروخته شده حال خود این موتور الکتریکی نیاز به موارد دارد که کارخانه تولید کنند آن آنها را از بنگاه های دیگر تهیه میکند به طور مثال سیم مصرفی در موتورالکتریکی.
اگر بخواهیم تمام این موارد را به صورت مجذا بررسی و محاصبه نماییم در طول پروسه تولید سیم مصرفی در موتورالکتریکی تا فروش ماشین لباسشویی مبلغ سیم بدفعات در بنگاه های گوناگون محاصبه میگردد.
این امر باعث میشود که دچار محاسبه مضاعف (Double Counting) بشویم که باعث بالا رفتم بسیر زیاد هزینه ها میگردد.از این رو فقط قیمت ماشین لباسشویی تولید شده در شاخص تولید ناخالص ملی درج میگردد.
به طور کلی این شاخص به صورت سالیانه محاسبه و ارائه میگردد اما در مواردی شاخص ناخالص تولید ملی را به صورت فصلی نیز ارائه میکنند . به طور مثال در ایران این شاخص به صورت فصلی نیز توسط بانک مرکز ارائه میگردد.
علت این امر این است که تجار و سرمایه گذاران بتوانند با بررسی دقیق و منطقی از تولید ناخالص داخلی در گذر زمان داشته باشند و این امر بتواند در سالهای مختلف انجام شود و براساس تورم تعدیل شود.
تولید ناخالص داخلی ملی (Real Gross Domestic Production) را میتوان به بیان ساده تر اینگونه بیان نمود که یک معیار تعدیل شده به نسبت تورم است که طی یک سال ارزش تمام کالا ها و خدمات تولید شده را بر اساس نرخ های سال پایه با قیمت ثابت نمایش میدهد.
به طور مثال میتوان گفت که مقدار تولید و خدمات در سال 1395 با سال 1400 برابر است اما به دلیل افزایش قیمت در سال 1400 ارزش دلاری آن به نسبت سال 1395 بیشتر است .
تذکر : مثال بالا صرفا به صورت مثال بیان شده است.
حال برای بدست آوردن تولید ناخالص داخلی واقعی چگونه باید عمل نماییم؟
برای بدست آورد تولید ناخالص داخلی واقعی فرمول ساده ای وجود دارد که باید تولید ناخالص داخلی ملی سال 1395 کافی است ارزش GDP در سال 1400 را بر شاخص قیمت CPI در سال 1395 تقسیم نماییم .
به زبان ساده تر برای از بین بردن تاثیر تورم در تولید ناخالص داخلی کافی است آن را بر یک شاخص قیمت تقسیم نماییم تا تولید ناخالص داخلی واقعی بدست بیاید.
💡 تولید ناخالص داخلی واقعی = قیمت شاخص CPI 1395 ÷ تولید ناخالص داخلی GDP 1400 💡
این شاخص به صورت سالیانه توسط بانک های مرکزی کشورها مختلف و بانک های جهانی ارائه میگردد.
📈 بررسی و معرفی شاخص رشد اقتصادی
حال که با مفهوم شاخص تولید ناخالص داخلی آشنا شدیم باید با مفهوم شاخص رشد اقتصادی نیز آشنا شویم .
بگذارید ابتدا با یک تعریف کلی از شاخص رشد اقتصادی آشنا شویم سپس به توضیح آن بپردازیم.
به طور کلی میتوان گفت که درصد تغییر در شاخص تولید ناخالص داخلی واقعی در یک بازه زمانی مشخص (یک ساله) میباشد.
شاخص رشد اقتصادی واقعی بیان میکند که در مدت مدنظر در شاخص تولید ناخالص داخلی اقتصاد یک کشور چقدر رشد داشته است.به صورت خلاصه میتوان گفت که شاخص رشد اقتصادی به افزایش یا کاهش تولید کالا و یا خدمات اقتصادی در یک دوره زمانی اشاره مینماید.
اگر بخواهیم به صورت سنتی به محاسبه شاخص رشد اقتصادی بپردازیم باید تولید ناخالص ملی (GNP) یا تولید ناخالص داخلی (GDP) مورد بررسی و محاسبه قرار بگیرد.
به عبارت ساده تر به افزایش یا کاهش تولید کل در اقتصاد یک کشور اشاره میکند.شاخص رشد اقتصادی در ارتباط مستقیم سود کل و یا میزان متوسط بهره وری میباشد.
در علم اقتصاد رشد اقتصادی به عواملی که در زیر بیان میشود ارتباط دارد.
- میزان کمیت و کیفیت نیروی کار
- ارتقاء ابزارهای تولید
- رشد تکنولژی
- راه های دسترسی به مواد اولیه و ساده تر نمودن آنها
- ارتقاء و بهبود محیط کسب و کار
حال برای افزایش رشد اقتصادی چه راه هایی وجود دارد در ادامه به بررسی این راه ها میپردازیم و تاثیرات آنها را بر رشد اقتصادی بررسی مینماییم.
🔺 افزایش در میزان کالاهای سرمایه فیزیکی :
افزودن سرمایه به اقتصاد باعث بالا رفت بهره وری نیروی کار میشود . کالای سرمایه ای میتواند ماشین آلات کارخانه و بسیاری دیگر باشد که به این میتواند در روند تولید و بهره وری کارکنان تاثیر بسیاری داشته باشد.
🔺 ارتقاء سطح فناوری :
اختراع و کشف های گوناگون میتوانند در این روند کمک شایانی به صنعت و اقتصاد نمایند به طور مثال میتوان به مشتقات نفت اشاره نمود.
پیش از کشف و اختراع مشتقات گوناگون نفت قیمت نفت در بازار جهانی بسیار پایین تر بود هرکدام از مشتقات نفت مانند بنزین و غیره باعث شده است که تغییرات گسترده ای در قیمت این کالا و در نتیجه تغییر در رشد صنایع مانند حمل و نقل و غیره ایجاد شود.
فناوری این امکان را به کارگران میدهد که با ترکیب ابزار ها یا کالاهای سرمایه ای مشابه یکدیگر بتوانند خروجی بهتر و بیشتری را بدست آورند.
🔺 افزایش نیروی کار :
راه دیگر رشد اقتصادی افزایش نیروی کار ارزان و مولد میباشد . همانطور که هنوز هم شاهد هستید میتوانید ببینید که بسیاری از کشورهای پیشرفته در زمان های مشخصی اقدام به جذب نیرو از کشور های دیگر مینمایند.
به طور مثال کشوری مانند آلمان در مدت زمان های مشخصی اقدام به جذب نیرو مینماید که این امر باعث افزایش رشد اقتصادی میگردد.
البته باید در نظر داشت که این مورد با مشکلاتی هم همراه است به این دلیل که کارگران جدید باید بهره وری کافی را داشته باشند تا افزایش نیروی کار بتواند در رشد اقتصادی تاثیر داشته باشد.
همچنین از مواردی که بسیار اهمیت دارد مهارت نیروی کار است که باید بدقت مورد بررسی قرار بگیرد تا بتواند تاثیر مثبتی بر روند رشد اقتصادی داشته باشد.
🔺 افزایش سرمایه انسانی:
افزایش سرمایه انسانی به معنای ارتقاء سطح دانش ، تجربه و مهارت آنها میباشد.این امر باعث میشود که سطح تولید بالاتر رود و نیروی کار ماهر میتواند نیروی کار آماتور را رشد دهد این امر باعث بالا رفتن سطح تولید میشود.بالارفتن سطح تولید همانطور که قبلا ذکر شد باعث رشد اقتصادی میشود.
شاخص اقتصادی توسعه به عوامل گوناگونی بستگی دارد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره مینماییم.
- بهداشت عمومی
- آموزش
- شرایط کار در جامعه
- سیاست های داخلی و بین المللی
- شرایط بازار
کارشناسان این عوامل را در کنار عوامل دیگر از خرد تا کلان مرتبط با ساختار اقتصادی داخل و بین المللی را در کشورهای مختلف همچنین برای بهبود شرایط کشورهای فقیر بررسی مینمایند.
برای مطالعه و بررسی روند رشد کشور های در حال توسعه به کشور های مرفع و همچنین کشور هایی که تازه در روند توسعه قرار گرفته اند و روند رشد آنها به کشورهای مرفه و توسعه یافته باید شاخص توسعه اقتصادی آن کشور توجه کرد.
باتوجه به تفاوت های گوناگون بین کشور ها مانند پیشنه های اجتماعی و سیاسی همچنین چهارچوب های اقتصادی و فرهنگی هر ملتی استراتژی های دگرگونی اقتصادی ملت ها با یکدیگر متفاوت میباشد.
با توجه به این موارد و همچنین شاخص های توسعه اقتصادی هر کشور کارشناسان و تحلیل گران اقدام به پایگذاری روشها و نظریه های مختلف برای تعیین شیوه ها و سیاست های صحیح توسعه آن کشور در عرصه های داخلی و خارجی مینمایند.
حال بهتر است به مروری مختصر بر تاریخچه مفهوم توسعه (Development) بپردازیم و متوجه شویم که این مفهوم از چه زمانی وارد اقتصاد شد.به طور رسمی مطالعات توسعه درحوزه علم اقتصاد در سال 1940 مطرح شد .
این مطالعات با تاسیس مکتب ساختار توسعه اقتصادی در آمریکای لاتین توسط دو استاد برجسته این علم با نام های رائول پربیش (Raul Prebisch) و سلسو فورتادو (Celso Furtado) دو اقتصاد دان آرژانتینی و برزیلی پایگذاری شد.
مفهوم کلی علم توسعه اقتصادی را میتوان با بیان ساده کاهش فقر به طور گسترده در اجتماع و افزایش رفاه اجتماعی در میان مردمان عادی بیان کرد.
برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم مفهوم توسعه اقتصادی درمیان کشور ها رواج پیداکرد و در دستور کار ملی و بین المللی قرار گرفت.اما به سرعت در مشخص شد که موضوع توسعه اقتصادی بسیار پیچیده تر از این موارد است .
علت این پیچیدگی را میتوان در معنی واژه توسعه از نظر اندیشمندان علوم اقتصادی و علوم اجتماعی جست وجو کرد . از نظر این اندیشمندان توسعه به معنای رشد مستمر نظم اجتماعی و کلیت جامعه به سوی رفاه بیشتر و زندگی انسانی تر میباشد.
از نظر ژزف اسپنکلر اهمیت برخی موارد مانند فرهنگ ، عقاید و ایدئولوژی در انگیزه های رفتاری انسانی تاثیر بسیاری دارد از این رو در روند سیاسی و توسعه اقتصادی کشورها نیز میتواند بسیار تاثیر گذار باشد.
اما توسعه شاخص های بسیاری دارد که برخی از آن ها در نظر اندیشمندان این علم بسیار حائز اهمیت میباشند و میتوانند تاثیر بسیاری بر روند رشد اقتصادی یک کشور بگذارند.
اما این شاخص ها با چه مواردی سنجیده میشود ؟
برای سنجش این شاخص ها سه از یه معیار شاخص اقتصادی استفاده میشود که عبارتند از کاهش فقر ، کاهش بیکاری ، کاهش نابرابری.
این سه معیار نمایان گر بسیاری از شاخصه های دیگر میباشند به طور مثال میتوان گفت که کاهش فقر از طریق رشد اقتصادی نیاز به افزایش تولید دارد و افزایش تولید نیاز به بهبود فضای کسب کار.
همانطور که مشاهده میکنید تمام این شاخصه ها به صورت زنجیر به یکدیگر متصل هستند از این رو اگر یک از آنها بدرستی نقش خود را در جامعه ایفا ننماید موارد دیگر را با مشکل مواجه مینماید.
از این رو میتوان گفت که شاخص توصعه اقتصادی در کشور ها با موارد بسیار گسترده ای ارتباط دارد و از پیچیدیگی بسیار بالایی برخوردار است.
در ادامه کاربران میتوانند با دیگر موارد مهم که ارتباط بسیاری به تعیین شاخص اقتصادی یک کشور دارد آشنا شوند.
🏃 بررسی کامل شاخص توسعه انسانی
مدت بسیار زیادی رشد تولید ناخالص داخلی از نظر اندیشمندان همان توسعه بود به همین دلیل رشد درآمد سرانه در بازه زمانی مشخص که به صورت عمده در یک سال محاسبه میشد یه صورت عامه در آمده بود و عموم مردم آن را مورد قبول خود میدانستند.
اما به مرور با بیشتر شدن شکاف ها بین کشور های غنی و فقیر درامد سرانه تبدیل به یکی عوامل موثر در توسعه یافتگی تبدیل شد و عوامل بسیار دیگری در کنار آن قرار گرفتند.
در این میان چگونگی تقسیم منافع رشد اقتصادی برای کارشناسان بسیار اهمیت پیداکرد از جمله مهم ترین این منافع میتوان به عدالت اجتماعی ، کاهش فقر ، کاهش نابرابری و کاهش بیکاری اشاره نمود که برای پژوهشکران و کارشناسان بسیار مورد اهمیت واقع شد .
محصول تمام این تغییرات طرحی شد که به اصلاح شاخص توسعه انسانی (Human Development Index |HDI) میپرداخت.
در این طرح اصلاحی مفهوم توسعه انسانی بسیار گسترده تر شد به این معنا که دیگر توسعه انسانی صرفا بر جنبه افزایش درامد سرانه تمرکز نداشت و به مسائل بیشتری توجه میکرد.
به طور کلی میتوان گفت که جایگزینی دیدگاه انسان مدارانه به جای تولید مدارو توجه به این که توسعه انسانی را صرفا با درآمد نمیتوان سنجید و این امر به تنهایی نمیتواند منجر به توسعه گردد و توجه بیشتر به دیگر ابعاد انسانی و توسعه از مهم ترین دست آورد های این اصلاحات بود.
شاخص توسعه انسانی را میتوان یک شاخص ترکیبی معرفی نمود؛این شاخص با گرد آوری شاخص هایی چون شاخص دسترسی به امکانات لازم برای کسب دانش(زندگی) ، عمر طولانی (شاخص امید به زندگی) ، زندگی سالم و دسترس به بهداشت عمومی و اجتماعی (شاخص سلامت اجتماعی) سنجیده میشود.
شاخص توسعه انسانی از مهم ترین شاخص ها میباشد که هر ساله توسط سازمان ملل متحد گرد آوری ، محاسبه و انتشار می یابد.
در انتشار شاخص توسعه انسانی رده بندی وجود دارد به این صورت که کشورهایی که در رده های بالای قرار دارند کشور های توسعه یافته و کشورهایی که در رده های پایین تر قرار دارند کشور های در حال توسعه و کشورهای توسعه نیافته نام گذاری میشوند.
به بیان ساده تر میتوان گفت که توسعه انسانی مجموعه ای از انتخاب های مردم یک جامعه برای لذت بردن از فرصت ها و امکانات و دسترسی انها به این عوامل میباشد.به طور کلی توسعه انسانی را میتوان توسعه مردم در قابلیت هایی که با مشارکت در آن زندگی خود را شکل میدهند بیان میشود.
در تجزیه و تحلیل شاخص توسعه انسانی (HDI)همانطور که بیان شد مواردی چون بهداشت ، آموزش و درآمد سالیانه مورد بررسی قرار میگیرد علاوه بر این موارد که بیان شد باید چشم اندازها در حوزه های گوناگون نیز مورد بررسی قرار بگیرند .
این امر به دلیل این است که با طور مثال اگر دو کشور در آمد سرانه مشابهی داشته باشند میتوان از طریق بررسی شاخص های دیگر که بیان شد متوجه شویم که چرا توسعه انسانی بسیار متفاوتی با یکدیگر دارند.
شاخص توسعه انسانی HDI از حوزه های بسیاری تشکیل شده است که برای اشنایی بیشتر کاربران در ادامه با تعدادی از اسن حوزه ها آشنا خواهند شد.
- میانگین تحصیلات و سالهای تحصیل در مدسه ( معیار آموزش )
- امید به زندگی از بدو تولد تا کهنسالی ( معیار بهداشت )
- در آمد ناخالص سرانه ملی ( معیار استاندارد سطح رفاه زندگی )
این معلفه ها در مقیاس 0 و 1 بررسی میگردد و با تشکیل یک شکل هندسی در کنار معیار های دیگر و گرفتن معدل آنها هرچقدر این عدد به 1 نزدیک تر باشد سطح توسعه انسانی بالاتری را نمایش میدهد.
شاخص توسعه انسانی را میتوان یکی از مهم ترین شاخص ها برای مقایسه کشور ها دانست البته با تمام مواردی که ذکر شده محدودیت هایی نیز در این شاخص وجود دارد که این شاخص را تبدیل به یک ارزیابی بسیار ساده و محدود از سطح جامعه مینماید.
به این معنا که به طور مثال شاخص توسعه انسانی مواردی چون برابری ها اجتماعی ، جنسیتی و نژادی را بررس نمیکند از این رو برخی کشورها مانند قطر که از درامد سرانه بالایی برخوردار میباشند و از رفاه اجتماعی خوبی برخوردار هستند در کنار کشور های توسعه یافته قرار میگیرند.
از این رو بسیاری از کارشناسان برای بررسی صرفا این شاخص را در نظر نمیگیرند و به موارد دیگر که در ادامه نیز بیان میشود بسیار توجه میکنند.
🛒 مطالعه و بررسی شاخص قیمت مصرف کننده
از دیگر شاخص های مهم و تاثیر گذار در روند اقتصادی هر کشور میتوان به شاخص قیمت مصرف کننده (Consumer Orice Index | CPI ) اشاره نمود.
این شاخص بیانگر میانگینی از قیمت های یک سبد از اجناس و خدمات خانوار مانند حمال و نقل ، غذا ، بهداشت ، آموزش و بسیاری موارد دیگر میباشد.
برای محاسبه این شاخص تغییرات قیمتی میان کالاها و خدامات از پیش تعیین شده در هر سبد کالایی بررسی میگردد.
تغییرات شاخص قیمت مصرف کننده CPI را میتوان یکی از مهمترین شاخص های بررسی و شناسایی دوره های تورمی در کر کشور دانست به دلیل این که تغییرات در CPI شامل تغییرات در قیمت هزینه های وابسته به زندگی میباشد.
برای سنجش نرخ تورم و قدرت ارز هر کشور میتوان گفت که یکی از مهم ترین شاخص های مرود بررسی شاخص قیمت مصرف کننده است.
این شاخص در طراحی برنامه رفاهی ، تامین اجتماعی ، تعیین دستمزد ها و تنظیم قرار دادهای دو جانبه نقش بسیاری دارد.
یکی از بهترین معیار های سنجش تغیر قدرت پول داخل هر کشور را میتوان شاخص قیمت مصرف کننده دانست . به دلیل این که این شاخص بیانگر تغییرات قیمت کالا و خدمات مصرفی خانوارها در شهر ها و روستا ها میباشد.
از شاخص قیمت مصرف کننده برای سنجش نرخ تورم هر کشور استفاده میشود نرخ تورم (Inflation Rate ) به صورت ماهانه ، شش ماه و سالیانه محاسبه میگردد و تغییر قیمت در این بازه های زمانی را نمایش میدهد.
برای محاسبه نرخ تورم از فرمول زیر استفاده میشود با این توضیح که در فرمول زیر CPIt بیانگر شاخص قیمت مصرف کنند در زمان t و CPIt1 باینگر شاخص قیمت مصرف کننده در زمان مشخص شده بعد میباشد.
💡 Inflation = (CPIt1 – CPIt)÷CPIt×100 💡
به طور مثال درشاخص قیمت مصرف کننده CPI در سال 2021 برابر با 150 است و در سال 2020 برابر با 90 بوده در این صورت نرخ تورم به صورت زیر تعیین میگردد.
💡 60%=100×90÷(150-90) 💡
طبق فرمول بالا نرخ تورم بین سال های 2020 تا 2021 رقم 60% میباشد . نرخ تورم نشان دهند افزایش و یا کاهش سطح عمومی قیمت ها در یک کشور میباشد .
به این معنا که میزان خریدی که با یک دلار میتوانستید در سال پیش داشته باشید در سال جاری چگونه است آیا میزان بیشتری میتوانید خرید کنید یا کم تر.البته باید توجه داشته باشید به طورکلی تورم باعث کاهش قدرت خرید در میان جامعه میشود.
و اگر در مثال بالا به صورت کمتر یا بیشتر بیان کردیم به این معنا است که امکان کاهش نرخ تورم نیز وجود دارد و این موضوع بسیار در کشور های گوناگون پیش آمده است.
البته باید مد نظر داشته باشید که رشد تورم منفی نیز وجود دارد به این معنا که رشد تورم شروع به کاهش میکند و این مورد تا اعداد 1 تا 5 پیشروی میکند اگر نرخ رشد تورم در میان این اعداد باقی بماند نشانه ثبات اقتصادی در آن کشور است که بیشتر در کشور های توسعه یافته مشاهده میگردد.
البته همانطور که ذکر شد اگر این روند ادامه پیداکند و کنترل نشود به صورت منفی پیشروی میکند و این امر باعث ورشکستگی بنگاه های تولیدی و خدماتی میشود و علت آن این است که قیمت ارائه از قیمت واقعی آن محصول پایین تر می آید.
روش محاسبه شاخص قیمت مصرف کننده CPI در مرور زمان دستخوش تغییرات بسیاری شده است از این رو اختلاف نظر میان کارشناسان بر سر روش محاسبه شاخص CPI بسیار است و علت آن این است که بسیاری از کارشناسان معتقد هستد دولت ها میتوانند در این محاسبات دست ببرند.
🟢 آشنایی با شاخص آزادی اقتصادی (Index of Economic Freedom)
شاخص آزادی اقتصادی را میتوان یکی دیگر از شاخص های مهم برای سرمایه گذاری در یک کشور دانست.
البته باید در نظر داشته باشید کاربرانی که اقدام به خرید سهام در بازار های مالی مینماید باید با تمام این موارد آشنا شوند تا بتوانند سرمایه گذاری ایمنی را داشته باشند و این امر صرفا به صورت سرمایه گذاری فیزیکی نمیباشد.
حال بهتر است ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که شاخص آزادی اقتصادی چیست؟
شاخص آزادی اقتصادی را میتوان گونه ای محاسبه حوزه های قضایی در مواردی چون آزادی تجاری ، بار مالیاتی ، اثربخشی قضایی و بسیاری موارد دیگر دانست.
برآورد تمام این موارد و جمع بندی آنها در یک امتیازواحد میتواند امکان یک رده بندی میان کشور های گوناگون را در اختیار کارشناسان قرار دهد.البته این رده بندی میتواند در مقیاس های کوچکتر مانند ایالات گوناگون و یا استانها نیز باشد.
از مشهورترین منتشر کنند گان شاخص آزادی اقتصادی میتوان به شاخص آزادی اقتصادی بنیاد هریتیج و شاخص آزادی اقتصادی موسسه فریرز اشاره نمود این دو منتشر کنند از معتبر ترین ، مشهور ترین و کامل ترین متشرکنندگان شاخص آزادی اقتصادی میباشند.
شاخص آزادی اقتصادی را میتوان از شاخص های نو ظهور در علم اقتصاد دانست که بعنوان بخشی از (اقتصاد نهادی جدید ) یا در زبان انگلیسی (New Institutional Economics) برای مطالعه بهتر رابطه بین نهاد های سیاسی و اقتصادی و همچنین توسعه اقتصادی بوجود آمده است.
برای بررسی ارتباط میان نهاد های گوناگون و تاثیر انها بر رشد اقتصادی کارشناسان اقتصادی و اقتصاد دانان نهادی با مشکل مواجه بودند از این رو در اواخر قرن بیستم اقدام به کمی کردن مفهوم آزادی اقصادی نمودند.
علت اصلی کمی کردن مفهوم آزادی اقتصادی که این مفهوم را به شاخص آزادی اقتصادی تغییر داد این بود که برای بررسی شکست های مشهود نظریه های بزرگ اقتصادی جهت توضیح تنوع در نرخ توسعه کشور های مختلف نیاز به یک معیار کمی مشهود بود تا بتوانند به اصلاح این نظریات بپردازند.
شاخص هایی که اقتصاد دانان برای شاخص آزادی اقتصادی مطرح نمودند باعث شد تا داده هایی که از قوانین ، مالیات ها ، مقررات و سیاست های اقتصادی هر کشور را بتوانند در یک امتیاز ترکیبی جمع آوری نمایند و این امتیاز را به صورت یک شاخص در رده بندی در میان کشور های گوناگون ارائه نمایند.
ظهور و به کارگیری شاخص آزادی اقتصادی در سالهای 1990 تا 2000 بود که توانست بسرعت تاثیر خود را در میان کشور ها نمایان نماید.
این تاثیرات در مطالعات به پژوهشگران نشان داد که کشورهایی که شاخص آزادی اقتصادی بالا تری دراند تمایل بیشتری به افزایش شاخص نرخ رشد اقتصادی و همچنین شاخص درآمد سرانه خود دارند.
با درکنار هم قراردادن این شاخص ها میتوان تا حدودی به میزان رشد و پیشبرد توسعه اقتصادی و سیاسی هر کشور پی برد.
مطالعات پژوهشگران نان داده در 100 سال اخیر کشور هایی که شاخص آزادی اقتصادی بیشتری دارند در باز بودن فضای تجاری و سایر اصلاحات که بازار در آن نقش اساسی دارد بسیار بهتر عمل کرده اند.
این موارد باعث پیشرفت کشورهای در حال توسعه ، اروپای شرغی و همچنین کشور های توسعه یافته شده است .
در سال 2021 پنج کشور برتر جهان در زمینه شاخص آزادی اقتصادی به شرح زیر میباشند.
رتبه | نام و پرچم کشور | امتیاز |
1 | 🇭🇰 هنگ کنگ | 90/2 |
2 | 🇸🇬 سنگاپور | 88/8 |
3 | 🇳🇿 نیوزلند | 84/2 |
4 | 🇨🇭 سوئیس | 81/7 |
5 | 🇦🇺 استرالیا | 80/9 |
همچنین 5 کشوری که در زمینه آزادی اقتصادی رتبه های اخر جدول را دارا میباشند به شرح زیر هستند. بدهی است که رتبه 1 پایین ترین شاخص آزادی اقتصادی را در میان کشور های جهان دارا میباشد.
رتبه | نام و پرچم کشور | امتیاز |
1 | 🇰🇵 کره شمالی | 5/8 |
2 | 🇻🇪 ونزوئلا | 25/2 |
3 | 🇨🇺 کوبا | 31/9 |
4 | 🇨🇬 جمهوری کنگو | 38/9 |
5 | 🇪🇷 اریتره | 41/7 |
همانطور که مشاهده میفرمایید شاخص آزادی اقتصادی با شاخص درآمد سرانه رابطه مستقیم دارد به معنای این که هرچه شاخص آزادی اقتصادی در کشور ها رتبه و امتیاز بالاتری داشته باشد شاخص درآمد سرانه نیز بالا تر میرود و برعکس این مورد نیز صادق است.
همچنین این شاخص با شاخص تولید داخلی ملی نیز رابطه مستقیم دارد و با بالا رفتن امتیاز شاخص اقتصادی تولید داخلی نیز افزایش می یابد.در نتیجه شاخص آزادی اقتصادی ، شاخص درآمد سرانه و شاخص تولید داخلی رابطه کاملا مستقیمی با یکدیگر دارند.
با بررسی شاخص آزادی اقتصادی به صورت منطقه ای که هر ساله ارائه میشود و مقایسه آن با استاندارد جهانب که عدد (61/6) میباشد متوجه خواهید شد که به طور مثال:
در سال 2021 کشورهای جنوب صحرای آفریقا با امتیاز 55/7 از استاندارد جهانی پایین تر میباشند و در همین سال اروپا با در یافت امتیاز 70/1 در شاخص آزادی اقتصادی از استاندارد جهانی فراتر رفته و توانسته رشد اقتصادی بهتری را به نسبت آفریقای جنوبی تجربه نماید.
🧬 بررسی و آشنایی با شاخص پیچیدگی اقتصادی | ECI
در سال 2007 در دانشگاه های هاروارد (Harvard) و ماساچوست (Massachusetts Inestitute Of technology|MIT) تعدادی از پژوهشگران به رهبری هاسمن (Hausmann) و هیدالگو (Hidalgo) اقدام به معرفی شاخص پیچیدگی اقتصادی ECI نمودند.
این شاخص به صورت تخصصی به بررسی و توضیح دانش های انباشته شده در کشور ها که فعالیت اقتصادی شهر ها و یا کشور های را تشکیل میدهد میپردازد.
به طور کلی شاخص پیچیدگی اقتصادی (Economic Complexity Index | ECI) معیار کلی برای سنجش قابلیت های تولید سیستم های اقتصادی کلان میباشد.
بستر بوجود آمدن اقتصاد را میتوان خدمات و کالاهای تولیدی دانست برای تولید این کالاها و خدمات نیاز به یک سیستم و ساختار تولیدی میباشد حال کارشناسان با استفاده از شاخص پیچیدگی اقتصادی میتوانند اقدام به مطالعه ساختار تولیدی یک کشور نماید.
براساس تعریفی که در بالا ارائه نمودیم میتوان گفت که هرچه پیچیدگی اقتصادی در یک کشور بالا تر باشد قادر به تولید بیشتر و بهتر این و این امر باعث رشد ثروت ملی آن کشور میشود و در نتیجه میتواند رشد اقتصادی بهتری داشته باشد و مسیر توسعه را با سرعت بیشتری طی کند.
به طور کای میتوان گفت که شاخص پیچیدگی اقتصادی ارتباط گسترده ای با شاخص توسعه اقتصادی دارد به همین علت در زیر نام مواردی را که در شاخص توسعه اقتصادی وجود دارد و با دانش شاخص پیچیدگی اقتصادی به مطالعه آنها باید پرداخت را ذکر مینماییم.
- فن آوری ها موجود
- دانش فنی تولیدی
- زیرساخت ها
- موسسات پیشتاز در زمینه بهبود بهره وری
جهت بوجود آمدن و رشد یک جامعه پیچیده نیز نیاز به تعدادی تخصص وجود دارد که با به اشتراک گذاشتن دانش خود در اختیار یکدیگر بتوانند این پیچیدگی را بوجود آورده و آن را رشد دهند تا بتوانند جامعه ای پویا را تشکیل دهند.
این تخصص ها عبارتند از :
- طزاحی
- بازاریابی
- امورمالی
- فناوری
- مدیریت منابع انسانی
- عملیات تولید
- قانون تجارت
شاخص پیچیدگی اقتصادی را میتوان مولفه ساختاری بیان نمود که با ترکیب دانش ها اقدام به تولید محصولات ، گسترش دانش و نگهداری از آن مینماید.
به طور مثال تولید موتو های جت یا شاتل های فضایی و یا ابزار آلات پزشکی نیاز به دانش بسیار بالایی دارد درصورتی که تولید قهوه و یا چوب و موارد اینچنینی به دانش کمتری نسبت به موارد ذکر شده نیاز دارند.
از این رو زمانی میتوان گفت که یک اقتصاد پیچیده وجود دارد که در سطح جامعه در مان تعداد زیادی از مردم مقادیر زیادی دانش وجود داشته باشد که با ترکیب آن ها بتوان ترکیبی متنوع از محصولات را با دانش کافی تولید نماییم.
هینطور میتوان گفت که اقتصاد های ساده از پایه های بسیار سست و دانش تولید بسیار کمی برخوردار است به طور مثال فروش نفت و ساخت اقتصاد بر پایه آن بسیار ساده است و از پیچیدگی بالایی برخوردار نمیباشد.
اما اگر با صادرات مشتقات نفتی اقتصاد را فعال نمایید میتوان گفت که از پیچیدگی اقتصادی بهتری برخوردار هستید.
شاخص پیچیدگی اقتصادی ایران در سال 2017 رتبه 66 بوده که در میان کشور های منطقه منا (MIddel East and North Africa | MENA) از جمله عربستا با رتبه 29 ، قطر با رتبه 42 ، امارات با رتبه 54 ، کویت با رتبه 57 و اردن با رتبه 65 وضعیت نامطلوبی را دارا میباشد.
همچنین ایران در سال 2020 به رتبه 67 تنزل پیدا کرده اه این مضعیت را بسیار نگران کننده مینماد.
💰 بررسی شاخص رفاه اقتصادی ISEW
در موارد گذشته با شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP) آشنا شدیم . GDP را میتوان شاخص اصلی اقتصاد کلان برای سیستم های حساب رسی ملی دانست.
اما جایگزین GDP مناسب برای این شاخص چیست؟
شاخص رفاه اقتصادی ( Index of Sustainable Economic Welfare | ISEW) میتوان جایگزین مناسب شاخص تولید ناخالص داخلی نامید.
حال شاخص رفاه اقتصادی پایدار را چکونه محاسبه میکنند . در شاخص تولید ناخالص داخلی تمام مخارج با یکدیگر جمع شده و این شاخص را نمایش میدادند.
اما در شاخص رفاه اقتصادی مخارج توسط عوامل متعددی چون توریع درآمد ، هزینه های آلودگی و بسیار موارد دیگر تعدیل شده و شاخص رفاه اقتصادی پایدار را ارائه مینماید.
در زیر فرمول محاسبه این شاخص قرار داده شده
💡 ISEW=C+EX1+EX2+FO+SDL-EXEN-NC 💡
در فرمول بالا کاربران متغیر هایی را مشاهده مینمایند که به شرح زیر میباشند.
C : مصرف شخصی
EX1 : مخارج عمومی غیر دفاعی
EX2 : مخارج دفاعی خصوصی
FO : تشکیل سرمایه
SDL : خدمات کار خانگی
EXEN : هزینه های تخریب محیط زیست
NC : کاهش ارزش سرمایه طبیعی
با توجه با تعریفی که بیان شد م شاهده فرمول بالا میتوان به این نتیجه رسید که شاخص تولید ناخالص داخلی برای درک رفاه یک ملت شاخص بسیار گمراه کننده ای است و نمیتوان برای این مورد به آن استناد نمود.
برای دیک بهتر از رفاه یک جامعه در یک کشور شاخص رفاه اقتصادی به صورت بسیار عمیق تر 4 متغریر زیر را مورد بررسی قرار میدهد و آنها را پوشش میدهد.
جریان سرانه موثر مصرف : این متغیر شامل موارد زیر میباشد
- مصرف کالا و خدمات
- سرانه تولید فراغت خانگی
- کالا و خدمات غیر بازاری
انباشت خالص موجودی منابع تولیدی : این متغیر از موارد زیر تشکیل شده است.
- خالص سرمایه فیزیکی
- سرمایه انسانی
- مهارت های انسانی و فردی
- انبارهای خانه و کالاهای مصرفی با دوام
- تغییرات خالص در ارزش ذخیره منابع طبیعی
- هزینه های محیطی
- تغییر خالص در سطح بدهی های خارجی
توضیع درآمد : این متغیر نشان دهنده وضعیت توضیع درآمد در بین دهک ها مختلف جامعه میباشد.
ناامنی اقتصادی : این متغیر وضعیت امنیت اقتصادی را در یک کشور نمایش میدهد و شامل متغیر های زیر میباشد.
- امنیت شغلی و استخدامی
- امنیت بهداشتی
- امنیت غذایی
- امنیت بازنشستگی
- احساس امنیت اقتصادی
سوالات متداول
1️⃣ بروکر هایی که شاخص های بازار فارکس را ارائه مینمایند کدام هستند؟
💡 بروکر های بسیاری شاخص های بازار فارکس را ارائه مینمایند در متن به این بروکر های اشاره شد در زیر نیز نام این بروکر ها برای کاربران ذکر مشود.
2️⃣ برای دریافت آموزش و مشاوره برای انتخاب برترین بروکر فارکس چگونه میتوان اقدام نمود؟
💡 برای دریافت آموزش ها و مشاوره درباره انتخاب برترین بروکر فارکس کاربران میتوانید با مشاورین ما در واتس آپ و تلگرام از طریق لینک زیر تماس حاصل نمایید.
3️⃣ تاثیر گذارترین شاخص ها در بازار فارکس کدام هستند؟
💡 در بازار فارکس شاخص های متعددی وجود دارد اما این شاخص ها تحت تاثیر شاخص های اقتصادی که در متن به آنها اشاره شده نوسان دارند در زیر به نام این شاخص ها اشاره میکنیم.
- شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP)
- شاخص رشد اقتصادی
- شاخص توسعه اقتصادی
- شاخص پیچیدگی اقتصادی
- شاخص رفاه اقتصادی
- شاخص قسمت مصرف کننده (معیار تورم)
- شاخص فلاکت اقتصادی
4️⃣ فاکتور های اصلی علم اقتصاد چیست؟
💡 در علم اقتصاد شاخص های بسیاری وجود دارد که در متن به آنها اشاره شده است و در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد.
- اقتصاد (Economics)
- آمار (Statistics)
- شاخص (Index)
5️⃣ راه های دسترسی به اخبار شاخص ها برای بررسی آنها چیست؟
💡 برای اینکه بتوانید به اخبار شاخص ها در بازار فارکس دسترسی پیدا کنید و به بررسی آنها بپردازید از راه های زیر میتوانید اقدام نمایید.
- تقویم اقتصادی فارکس
- بروکر های فارکس
- چارت های اقتصادی فارکس
6️⃣ شاخص فلاکت اوکان چیست ؟
💡 شاخص فلاکت اوکان را میتوان یکی از مهم ترین شاخص ها دانست که در متن به شرح آن به طور کامل پرداخته شده است این شاخص از مجموع شاخص بیکاری با شاخص تورم بدست می آید.
7️⃣ مواردی که در شاخص پیچیدگی اقتصادی باید مطالعه نمود چیست؟
💡 شاخص پیچیدگی را میتوان از گسترده تری شاخص ها دانست که برای مطالعه آن باید موارد زیر را بررسی نمایید.
- فن آوری های موجود
- دانش فنی تولیدی
- زیرساخت ها
- موسسات پیشتاز در زمینه بهبود بهره وری
8️⃣ پنج کشور برتر جهان در سال 2021 در زمینه شاخص اقتصادی کدام است؟
💡 در سال 2021 طبق رتبه بندی سازمان های جهانی پنج کشور برتر جان در زمینه شاخص اقتصادی به ترتیب شرح زیر است.
- هنگ کنگ
- سنگاپور
- نیوزلند
- سوئیس
- استرالیا